Allaah ayaa mahad iyo amaanba mudan oo iska leh,
Rabiga Koonka oo dhan, Cidhibta dambe ee wanaagsana
waxaa leh kuwa Allaah ka cabsada, Colaad iyo Dagaal
toona ma laha ilaa kuwa Daalimiinta ah maahee,
waxaan qirayaa in aanu jirin Ilaah xaqq lagu caabdo
oo aan ahayn Allaah kelidii oo lahayn wax Shariik
ah, waxaana qirayaa in uu Maxamed yahay Rasuulkii
Allaah iyo Adoonkiisii.
Intaas ka dib:
Inagoo inta badan kaga hadala Bogan arimaha
Siyaasada ha ahaato tan Somaliya guud ahaan ama
Mandaqada ka mid ah amaba Aduunka intiisa kale,ayaan
waxaan gartay Maanta inaga oo weli ku dhex jira
siyaasadii, bal inaan dhinac kale oo aan inta badan
laga hadlin aan Maanta ka eegno Siyaasada. waana
dhinaca Shareecadeena wanaagsan iyo waxa ay ka qabto
arimaha Siyaasada qaarkood,waxaana jecelahay bal
mowduucyada caynkan ah inaan bal xooga saaro oo
hadba Qoraalo ka samayno bal Diinteenu waxay ka
qabto Arima badan oo Siyaasada ah, waxaana taas
Maanta u doortay in aan ku soo qaadno Su'aal la
waydiiyay Caalim jaliil ah oo ka mid ahaa Culimada
loogu qaderinta waynaa Casrigan aan ku jirno
Su'aashaas oo isu bedeshay Muxaadarad qaadatay dhowr
Saacadood,
runtii waa Maqaal aad
u dheer laakiin ay ku jirto faa'iido aad u wayni,
sidaan hada soo
xusnay Muxaadaradanu waxay ahayd Asalkeedii Su'aal
la waydiiyay Shiikh Maxamed Nasiru-Diin Alalbaani
Allaah ha u naxariistee Waqti aad u horeeyay oo ah
xiligii uu socday Dagaalkii Mujaahidiintii
Afqaanistaan iyo Ruushka iyo Xulufadiisii Shuuciga
ahayd,waa se Su'aal Maantana taagaan weligeedna
taagnaan doonto inta uu doono Allaah tacaalaa, waana
mowduuc khuseeya guud ahaan Ummada Islaamka
Faa'iidada ku jirtaana ay aad iyo aad u
balaadhantahay,markaa iyada oo Maqaalku aad u dheer
yahay ayaan waxaan u sameeyay Cinwaano aan ku kala
qaybinaayo Maqaalka si Aqristaha ay ugu fududaato
aqriskeedu uuna si dhib yar ugala soo bixi karo
Qodobada muhiimka ah,waxan kale oo u samayay tafsiir
Aayaatka iyo Xadiithyada uu Shiikhu soo qaadanaayay
oo aan weliba meelaha qaarkood si qotadheer u sii
fasiray iyada oo aan ogahay baahida wayn ee ku jirta
markaa waa inuu aqristuhu taa ogaadaa in aan Shiikhu
isagu fasirayn Aayatka iyo Xadiithyada ee uun uu u
soo qaadanaayay Markhaanti Hadalkiisa ah, sida
xaqiiqada ah Muxaadaradanu kuma cusba inta Dacwada
ku hawlan laakiin waxaa laga yaabaa inay ku cusbaato
Dad kale oo fara badan, hadaba inta aynaan u guda
gelin Qoraalka waxa haboon in aan is waydiino waa
kuma Shiikh Maxamed Nasiru-Diin Alalbaani?
Waa kuma
Shiikh Maxamed Nasiru-Diin Alalbaani?
Shiikh Calaama ah
Shiikha Calaamaha ahaa ee Maxamed
Nasiru-Diin Alalbaani Wuxuu ka mid ahaa Culimada ugu
waawayn Muslimiinta Casrigan cusub,waxana loo
haystaa Shiikh Alalbaani inuu ahaa Culimada
Xadiithka ee waawayn ee ku keliyaystay Cilmiga loo
yaqaano Aljarax Watacdiil (ÇáÌÑÍ æÇáÊÚÏíá) ,Shiikh
Alalbaani Wuxuu ahaa Xujo xaga Cilmiga Musdalaxa
Xadiithka waxayna ka yidhaahdeen isaga Culimada
Muxadithiinta ahi Wuxuu dib u soo celiyay Casrigii
Ibnu Xajar Alcasqalaani, Xaafid Ibnu Kathiir iyo
qayrkood oo ah Culimadii Cilmiga Aljarax Watacdiil
Dhalashadiisii iyo Barbaaristiisii
Wuxuu dhashay Shiikh
Maxamed Naasiru-Diin Bin Alxaji Nuux Alalbaani
Sanadkii 1333h oo waafaqsan Sanadkii 1914m wuxuuna
ku dhashay Magaalada Ashkodarah oo markaa ahaan
jirtay Caasimadii Dowlada Albaaniya,Wuxuu ka dhashay
Qows faqiir ah oo Ahlu Diin ah oo uu ku badnaa ama
lagu yiqiinay Cilmiga,Aabihii Wuxuu ahaan jiray kay
Dadku u noqdaan oo wax bara oo hanuuniya
Waxa uu u haajiray Shiikhu isaga
oo Aabihii la socda ilaa iyo Dimishiq oo Shaam ah (Suuriya)
si uu halkaa u dego si daa’im ah ka dib markii uu
wadadii Islaamka ka leexday Axmed Ragu Boqorkii
Albaaniya waqtigaa ee uu u weeciyay Wadankiisii xaga
Xadaarada Reer Galbeedka ee Cilmaaniga ah
Waxa uu ku dhamaystay Alcalaamah
Shiikh Alalbaani waxbarashadiisii hoose Dugsiga
Aliscaaf Alkhayri oo ku yaala Dimishiq isaga oo ahaa
ardaydii ugu saraysay natiijadii Imtixaanka ee
Dugsigaa
Isaga oo tixgelinaaya
Ra’yiga Aabihii ka qabay waxbarashada Dugsiyadaa
Nadaamiga ah Diin ahaan ayuu Wuxuu goostay in aanu
sii wadan waxbarashadiisii Dugsiga Nadaamiga ah oo
aanu dhamaysan, Aabihii baa Wuxuu u dhigay Manhaj
Cilmi ah oo xoog leh wuxuuna ku baratay oo Aabihii
baray Quraanka Kariimka ah, Tajwiidka,Naxwaha iyo
Sarafka,Fiqhiga Madhabta Xanafiga,wuxuuna ku
dhamaystay oo ku khatimay Shiikh Alalbaani Gacanta
Aabihii Xifdinta Quraanka Kariimka ee Riwaayadii
Xafs can Caasim,Wuxuu kaloo ka dhigtay Shiikh
Saciid Alburhaani Kitaabka Maraaqii Alfalaax fii
Alfiqhi Alxanafi (ãÑÇÞí ÇáÝáÇÍ Ýí ÇáÝÞå ÇáÍäÝí) iyo
qaar Kutubta Luqada iyo Balaaqada ah,isla waqtigaa
Wuxuu aad u ilaalin jiray oo iman jiray Duruusta iyo
Nadawaatka uu bixin jiray Alcalaamah Bahjat
Albaydaar
Wuxuu ka qaatay
Aabihii oo ka bartay Mihnada ah Saacada samaynta
aadna waa u bartay oo waa ku soo baxay ilaa uu ka
mid noqday dadka ugu caansan ee Saacadaha
samaya,wuxuuna ka kasban jiray Risiqiisa oo waa ku
shaqaysan jiray,wuxuuna ka helay oo ay u sahashay
Mihnadatanu inuu u helo waqti wanaagsan oo uu wax ku
barto waxna ku aqristo,waxayna u suura gelisay
hijradiisii uu ku tegay Shaam Aqoonta iyo barashada
Afka Carabiga iyo inuu ka daalacdo oo ka barto
Culuumta Sharciga ah Masdaradeeda Asliga ah
Amaantii ay
ka yidhaahdeen Culimadu
Wuxuu yidhi Samaaxat Aliimaam
Shiikh CabdulCasiis Ibnu Baas Allaah ha u
naxariistee: maan ku arag Samada hoosteed Caalim
Xadiith Casrigan aan joogno oo la mid ah Alcalaamah
Maxamed Naasiru-Diin Alalbaani.
Waxaa la waydiiyay
Iimaam CabdulCasiis Xadiithka Rasuulka sala Allaahu
calayhi wasalam ee ah [Allaah tacaalaa Wuxuu u
soo diraa Ummadatan boqolkii Sano oo kasta cid u
cusboonaysiisa Arimaha Diinteeda] markaas ayaa waxaa
la waydiiyay waa kuma Cusboonaysiiyaha Qarnigani?
Wuxuuna yidhi Allaah ha u naxariistee: Shiikh
Maxamed Naasiru-Diin Alalbaani waa Cusboonaysiiyaha
Casrigan sida ay ila tahay Allaah baana og
Wuxuu yidhi Fiqhiigii Alcalaamah
Iimaam Maxamed Binu Saalax Alcusaymiin isna: waxaan
ka ogaaday Shiikha mararkii aan la kulmay isaga oo
yarayd inuu aad isugu hawlo oo aad u ilaaliyo ku
dhaqanka Sunnaha iyo la dagaalanka Bidcada, ha
ahaato xaga Caqiidada ama Camalka ee, markaan
aqriyayna Wuxuu Qoray ama Mu’alifaatkiisii waxaan ka
ogaaday isla sidaas, wuxuuna u leeyahay Aqoon badan
Xadiithka Riwaayad ahaan iyo Diraayad ahaanba,
Allaah tacaalaana Wuxuu ku anfacay wixii uu qoray
Dad badan xaga Cilmi ahaan iyo Manhaj ahaan iyo u
jeedsashada Cilmiga Xadiithka, waxayna taasu u tahay
Midha dhal wayn Muslimiinta walilaah Alxamdu, xaga
se Taxqiiqaadka Cilmiga ah ee Xadiithka iyada iskaba
daa
Alcalaamah Mufasirkii Maxamed Alamiin Ashanqiidi
Hadalkii Shiikh
CabdulCasiis Alhadih: Alcalaamah Ashanqiidi Wuxuu
waynayn jiray Shiikh Alalbaani waynayn la yaab leh,
hadii uu arko isaga oo dhex soconaayaa markuu
Duruusta ka bixinaayo Xaramka Madaniga ah waa uu u
kici jiray isaga oo salaamaaya oo qaderinaaya oo
waynaynaaya
Wuxuu yidhi Shiikh
Muqbil Alwaadici: waxa aan ictiqaadsanahay oo Allaah
ugu Diin qabaa in uu yahay Shiikh Maxamed
Naasiru-Diin Alalbaani Allaah ha xafidee uu ka mid
yahay Cusboonaysiinayaasha uu ku runoobay iyaga
Hadalka Rasuulka sala Allaahu calayhi wasalam ee ah:
Geeridii Shiikha
Wuxuu geeriyooday Alcalaamah
Alalbaani Maalintii Sabtida ee laba iyo labaatankii
Jamaad Alaakhir Sanadkii 1420h oo waafaqsan labadii
October 1999m waxaana la Aasay Salaatii Cishe ka
dib, waxaana loo Aasay Shiikha si degdeg ah laba
Arinood awgeed:
Tan kowaad:
iyada oo la fulinaayay Dardaarankiisii sidii uu
amray
Tan labaad:
Maalmahaa ay ku soo beegantay
Geerida Shiikhu iyo Maalmihii xigayba waxay ahaayeen
waqtiga uu aad u daran yahay Kulku,markaa waxaa laga
baqay hadii dib loo dhigo Aaska Shiikha Allaah
ha u naxariistee in ay wax dhib
ahi kala kulanto Dadka ka qayb gelya Jinaasada
Shiikha ee ay haboon tahay in la dedejiyo Aasidiisa
Iyada oo aan cidna loo sheegin
Geeridii Shiikha Allaah ha u naxariistee intii ay
isku dhowaayeen mooyee si ay u maamulaan diyaar
garayntiisa iyo Aasidiisa iyo marka lagu daro
yaraanta waqtiga u dhexeeyay Geeridii Shiikha Allaah
ha u naxariistee iyo Aasidiisa ayaa hadana waxaa
yimi oo ku tukaday Jinaasadii Shiikha kumanaan Dad
ah iyada oo ay Dadku isu sheegayeen in Qof walbaaba
gaadhsiiyo Walaalkii
Runtii Shiikha Siiradiisa iyo Taariikhdiisa kuma soo
koobi karo halkan Maqaalkan iyada oo uu Maqaalku
sidiisaba u dheer yahay aad iyo aad Taariikhda
Shiikhuna ay dheertahay,hase yeeshee iyada oo
Siirada iyo Taariikhda Shiikhu tahay Dugsi aad u
muhiim ah oo ay Cibrado badani ku jiraan ayaan
waxaan ku diyaarshay iyada oo inta ka faahfaahsan
Bog yar oo aan anigu si gaar ah u maamulo oo aan
intii Allaah iiga yasiro aan ugu adeego Dacwada
Islaamka ee saxeexa ah waayo Xikmad baa waxay
tidhaahdaa "ha ka xishoon inaad bixiso wax yar in
aanad waxbaba bixi baa ka yar ee"
Markaa waxaan ku ururiyay Maqaalo iyo Muxaadarado ay
leeyihiin Culimo dhowr ah oo aan u arkay in wax
badan laga faa'iidaysanayo iyo waxyaabo kale oo
Dadku ka faa'iidi karaan Bogaa magaciisa waxaa la
yidhaahdaa:DOORASHO.Cinwaankiisuna
waa sidan:
www.doorasho.bravohost.com
Su’aal wayn oo aad u muhiim
ah
Ciraaq, Falastiin iyo Afqaanistaan ma ku
denbaabaynaa iska fadhigayaga ee aanaan waxbaba
samaynin? Shiikh Alalbaani
Su’aal: waxaanu ognahay
Shiikhayagiiyow Maalmahan in Islaamka lagala
dagaalamaayo Dhulka oo dhan iyo in aanay wax Dan ah
iyo Ihtimaam toona ka lahayn Xukuumadaha Islaamku
taas, markaa maxaa nagala gudboon anaga Arintan?
Mase ku denbaabaynaa iska fadhigayaga aanaan waxbaba
samaynayn?
Jawaab: waxaa ka jawaabay Shiikh
Maxamed Nasiru-Diin Alalbaani Allaah ha u
naxariistee wuxuuna Ku bilaabay Hadalkiisii sida
tan:
Allaah ayaa mahad iyo amaan mudan
oo iska leh, waan u mahad celinaynaa waan
kaashanaynaa dembidhaaf ayaan waydiisanaynaa, waxaan
Allaah ka magan gelaynaa shararka nafahayaga, iyo
acmaashayada kuwooda xun, kii Allaah hadeeyo cid
lumin kartaa ma jirto, kii Allaah luminayona cid
hadayn kartaa ma jirto, waxaan qirayaa inaanu jirin
Ilaah xaq lagu caabudaa Jiritaanka oo aan Allaah
ahayn kelidii oo aan lahayn wax shiriik ah oo lagu
lamaaneeyo, waxaan qirayaa in uu Maxamed yahay
adoonkii Allaah iyo Rasuulkiisii.
{Kuwii Allaah iyo diintiisa xaqqa
ah rumeeyeyow, Allaah ka cabsada cabsi dhab ah hana
dhimanina idinkoo aan muslimiin ahayn.} [Aali
cimraan: 102] {Dad yohow rabigiina ka cabsada,
idinka abuuray naf keliya (Aadam calayhi salaam) ee
ka sii abuuray xaaskeedii (Xawaa calayhaa salaam) ee
ka sii abuuray rag badan iyo dumar oo ku kala
fidiyey dunida guudkeeda, ka cabsada Allaaha aad wax
isku waydiisataan iyo inaad riximka gowsaan, Allaah
kor buu idinka ilaalinayaa oo waa ogyahay
acmaashiina} [Nisaa: 1].
{Kuwii Allaah diintiisa xaqqa ah
rumeeyeyow Allaah ka cabsada oo ku hadla hadal
toosan wuxuu idiin hagaajin acmaashiina wuuna idiin
dembi dhaafi kii Allaah iyo Rasuulkiisa adeeca ayaa
liibaanay liibaan wayn (janada nimcooyinka badan
gelaaya)} [Alaxzaab: 71&72].
Intaa ka dib: hadal waxaa u khayr
badan hadalka Allaah, jid lagu hanuunona wax u khayr
badan kii Maxamed sala Allaahu calayhi wasalam,
arimaha waxaa u shar badan kuwa la abuuro, arin
kasta oo la abuuraana waa bidca, bidca kastaana Naar
ayay geli.
Intaa ka dib:
Wuxuu
yidhi Shiikhu: Su’aasha waxaad moodaa sida
daahirkeeda ka muuqata iyo Kelmedeheeda inay ka
yartahay waxa looga jeedo, markuu leeyahay aanu
fadhino oo aanaan waxbaba samaynin! Markaa Wuxuu uga
jeedaa waxbaba ma aha waxbaba waxbaba ee Wuxuu u
jeedaa
Shay ama Arin gaar ah, waayo ma
jirto cid haba yaraatee odhanaysa: waa in Muslimku u
noolaadaa siday u noolyihiin Xooluhu oo aanu waxbaba
samaynin, waayo waxaa loo abuuray arin aad u wayn
waana in uu caabudo Allaah kelidii oo aanu u yeelin
wax Shariik la ah, sidaas darteed baanay cidna
Dihnigeeda ku soo dhacayn Su’aashan oo kale inuu uga
jeedo “aanaan waxbaba samaynin” ee uu uga jeedo
inaanu wax samayn ku haboon Dhacdadan ka hareeraysay
Muslimiinta dhinac kasta, sidaas weeye Daahirka
Su’aashu ee uu uga jeedo Waydiiyuhu ee maaha siduu
ugu dhawaaqay Waydiiyuhu, sidaas baanuna kaga
jawaabaynaa:
Hadaba
sida uu yahay Wadciga Muslimiintu yahay Maanta kama
duwana wax badan iyo wax yar toona sidii uu ahaa
Wadcigii Dacwada Islaamka Cahadkeedii ama Waageedii
kowaad, waxaan u jeedaa Waqtigeedii hore ee Makka,
markaa waxaan leeyahay kama duwana Wadciga Dacwada
Islaamku Maanta wax yar iyo wax badan toona siday
ahayd Waqtigeedii kowaad waana Waqtigii Makka,
waxaan dhamaanteen ognahay in kii Dacwada waday
Maalintaas uu ahaa Nebigeenii Maxamed sala Allaahu
calayhi wacalaa Aalihii wasalam, waxan uga jeedaa
Kelmedan inay Dacwadu ahayd mid lagala dagaalamaayay
gudaha Qoomkii loo soo diray Rasuulkii Allaah sala
Allaahu calayhi wacalaa Aalihii wasalam Naftooda
sida ku sugan Quraanka kariimka ah
Hadana markay bilowday Dacwadu
inay fido oo ku balaadhiso Daa’iradeeda
Qabiilooyinkii Carabta dhexdooda ayuu amray Nebigu
sala Allaahu calayhi wacalaa Aalihii wasalam in laga
hijroodo Makka oo loo hijroodo ilaa iyo Madiinah,
dabcan hada waxaynu nimi Qalmaanta Madaxyadoodii,
waayo Taariikhdii hore ee Islaamku iyo Siiradii
Nebawiga ahayd ee hore waa mid ay yaqaaniin in badan
oo halkan joogtaa, waxaana uga jeedaa guud markan
kooban in aan ku gaadho u jeedada Jawaabta Su’aashaa
Sidaas
darteed ayaan waxaan leeyahay: ka dib markuu u
haajiray Nebigii sala Allaahu calayhi wacalaa
Aalihii wasalam ee ay u raaceen Asxaabtiisii qaar
ilaa iyo Madiinah oo uu ka bilaabay calayhi asalaatu
wasalaam in uu dhigo Unugyadii samaynta Dawlad
Muslimad ah ayaa halkaa Madiinah Almunawarah ay ka
bilaabatay hadana Cadaawad cusub iyaga iyo Dacwadan
cusub, hadana Madiinah gudeheeda iyada oo ay Dacwadu
ku soo dhowaatay Saldhigii Nasaarad (Christians)
waxayna ahayd Maalintaas Suuriya oo ahayd halkii uu
deganaa Harakal oo ahaa Boqorkii Ruum. Halkaas ayaa
waxay ay ku yeelatay cadaw cusub Dacwadii, maaha oo
keli ah Carabtii Jasiirada Carabta bal hadana
Nasaaradii Woqooyiga Jasiirada Carabta oo ahayd
Suuriya, dabadeedna hadana waxa soo baxay cadaw kale
oo ay yeelatay Dacwadii waana Faaris (Persia)
markaas ayay waxay noqotay Dacwadii Islaamku mid
lagala dagaalamaayo Jiha kasta, haday tahay
Mushrikiintii Jasiirada Carabta, Nasaaradii,
Yuhuudii darafyada qaarkood iyo dhinaca Faaris tii
ay ka dhexaysay Cadaawada wayni iyada iyo Nasaarada
sida loo wada og yahay Hadalka Allaah tabaaraka
watacaalaa:
{Waxaa jirtay
waxay ahaayeen Faaris iyo Ruum Waqtigaas oo ahaa
Waqtigii Allaah tacaalaa uu u soo diray Rasuulkiisa
Maxamed sala Allaahu calayhi wasalam Diinta
Islaamkuna soo degtay, inay ahaayeen labadaasu
labada Dowladood ee ugu xooga waynaa Dhulka korkiisa,
waxaana jirtay in ay ka dhexayeen Dagaalo iyo
Isdilis sida ka dhex dhici jirtay Dowladaha isu
dhigma, waxay ahaayeen Faaris Mushrikiin Dabka
caabuda, Ruumna waxay ahaayeen Ahlul Kitaab ku
abtirsada Kutubtii Towraat iyo Injiil, sidaasna
waxay ugaga dhowaayeen Muslimiinta Faaris, markaas
waxay jeclaayeen Mu’miniintu inay Ruum ka adkaadaan
Faaris, Mushrikiintii Jasiirada Carabtuna waxay
jeclaayeen inay Faaris adkaato, waayo waxaa ka
dhexaysay oo ay isku bahaysanayeen Mushriknimada,
waxana dhacday in Faaris ka adkaatay Ruum adkaan
taas oo aanay ku gaadhin Boqortooyadoodii Ruum ee
laakiin ay kaga adkaadeen Dhul dhow sida Ciraaq,
Suuriya, Urdun iwm, taas ayay ku farxeen
Mushrikiintii Makka, Muslimiintiina way ka
tiiraanyoodeen markaas ayay Aayatani soo degtay oo
Allaah uga waramaayo Mu’miniinta oo ugu Balanqaaday
inay Ruum ka adkaan doonto Faaris Sagaal ama Sideed
Sanadood ka dib iwm oo aan ka badnayn Toban
kana yarayn
Saddex Sanadood, waxaas oo dhamina waxay ku
dhacayaan Doonistiisa Allaah tacaalaa tii hore iyo
tan dambeba, waana Sunnihiisa tacaalaa ee aan cidna
bedeli karayn }
Maragu
halkan Wuxuu yahay: in aynaan la yaabin Wadciga ay
Dacwada Islaamku ku sugan tahay hada markaynu u
eegno in dhinac walba lagala dagaalamaayo iyana
sidan oo kale ayay ahayd Dacwada Islaamku markeedii
hore ee ay bilaabantay hadan sidan oo kale ayaa
dhinac walba loogala dagaalamaayay, sidaas ayaa
waxaa inoogu imanaysa Su’aasha iyo Jawaabta maxaa la
sameeyaa hadaba markay arintu sidan tahay? Muxuu
samayay Nebigu sala Allaah calayhi wacaalaa Aalihii
wasalam iyo Asxaabtiisii kuwaas oo ay ahayd
tiradoodu Maalintaas mid aad uga yarayd marka loo
eego tirada Muslimiinta Maanta, iyada oo ay noqotay
tiradaasu Maanta mid badan badan aad iyo aad? Halkan
ayay Jawaabtu ka bilaabmaysaa ee: miyay la
dagaalameen Muslimiintu Carabtii ka soo horjeeday
iyaga ee Qoomkooda ahaa Dacwada bilowgeedii? Miyay
la dagaalameen Muslimiintu Nasaaradii markii u
horaysayba? Jawaabtu waxaa weeye maya, maya kuwaas
oo dhan Jawaabtu waa maya.
Hadaba
Maxay samayeen Muslimiintii?
Inaga hada waxa
inagu waajib ah inaan samayno waxay samayeen
Muslimiintii hore si la mid ah aad iyo aad, waayo
waxa inaga ina haleelay waa wixii iyaga haleelay,
wixii ay ku daawayeen Masiibadoodii ayaa ah kan
inagana inagu waajibka ah in aan ku daawayno
Masiibadeena, waxaana u malaynayaa in hordhacanu uu
dareensiinaayo intiina halkan joogta dhamaan
Jawaabtii tilmaan ahaan waxayna ku ayidan tahay
tilmaantanu tacbiir run ah, markaa waxaan leeyahay:
waxaa ka muuqata Silsiladan Taariikhiga ah iyo Caqli
galka isla markiiba in Allaah casaa wajalaa wax kale
maaha ee uu ugu hiiliyay Mu’miniintaa hore ee ay
ahayd tiradoodu mid aad uga yar marka loo eego
Gaaladii iyo Mushrikiintii dhamaan iyo dhamaan
Madhabahooda iyo Miladahoodaba ee Wuxuu ugu hiiliyay
Allaah tabaaraka watacaalaa Iimaankooda.
Hadaba
wixii ahaa Dawadii Maalintaa Cadaawadaa adkayd ee
hareeraysay Dacwada ayaa ah isla Daawada loo baahan
yahay in ay Muslimiintu Maanta qaataan si ay u
xaqiijiyaan Midhaha is daawayntan siday u xaqiijisay
Midhihii is daawayntaa hore, arintanu waxa weeye
sida la yidhaahdo: Taariikhdii oo dib isu soo
celisay, bal waxa ka khayr badan Hadalkaa in aan
nidhaahno in Allaah casaa wajalaa uu Adoomihiisa iyo
Koonkiisa uu abuuray oo uu nidaamiyay oo wanaajiyay
nidaamintiisa uu taas dhamaanteed ka leeyahay Sunnan
aan isbedelin oo aan bedelmayn [Taasu waa Sunnihiisa
Allaah tacaalaa wax is bedel ahna kama aad helaysid
Sunnihiisa Allaah tacaalaa, kamana heli doontid wax
is bedel ah Sunnaha Allaah tacaalaa]
Sunnankan waxaa
laabud ah inuu eego Muslimku oo u ilaaliyo sida
xaqqa ah ee ay mudan tahay in loo ilaaliyo gaar
ahaan wixii ka ah Sunnanka Sharciga ah. Waxaa jira
Sunnan Sharci ah iyo Sunnan Koowni ah waxaana dhacda
Maanta in la yidhaahdo Casrigan hada ah “Sunnan
Dabeecadeed”, hadaba Sunnankan Koowniga ah ee ku
saabsan Koonka waxa wada yaqaan oo Aqoonteeda ka
wada qayb gelaaya Muslimka iyo Gaalkaba, kan
wanaagsan iyo kan xunba, oo macnaheedu yahay maxaa
keena in Insaanku noolaado Jidh ahaan? Waa Cuntada,
Cabista iyo Hawada saafiga ah iwm. Hadii aanu
Insaanku wax cunin, wax cabin iyo aanu qaadan
Hawadaa saafiga ah macnaheedu wuxuu yahay Wuxuu u
bandhigay Naftiisa Dhimasho, Dhimasho Maadadeed.
Miyay suura gal tahay inuu noolaado hadaanu qaadan
Sunnankan Koowniga ah? Jawaabtu waa maya, tan sidaan
idhi hada waxa yaqaan Aqoon tajrubadaysan Insaan
kasta, faraqna kuma kala laha Muslimka iyo Gaalku,
kan wanaagsan iyo kan xuni, laakiin se hada tan aan
uga jeednaa waa in aan ogaano inay iyana jiraan
Sunnan Sharci ahaaneed oo ay tahay waajib in aan
ogaano inay jiraan Sunnan Sharci ah kii qaataana uu
gaadhaayo Bartilmaameedkiisa uuna goosanaayo
Midheheeda, kii aan qaadanina magaadhaayo
Bartilmaameedkii loo dhigay Sunnankaa Sharciga ah
iyada aad iyo aad
Sidaynu
nidhi xaga Sunnanka Koowniga ah hadii uu qaato
Insaanku oo dabaqo Wuxuu gaadhayaa ujeedadiisii
sidoo kale weeye Sunnankan Sharciga ahina hadii uu
qaato Muslimku waxaa xaqiiqoobaysa ujeedooyinkii uu
u dhigay Allaah tacaalaa Sunnankan awgood si ay u
xaqiijisanto, hadaan se sidaasu dhicin ma
xaqiijismayso, waxaan u malaynayaa in Hadalkaas la
fahmaayo laakiin Wuxuu u baahan yahay xoogaa cadayn
dheeraad ah, waana halka Hadalkeenu ku soo ururaayo,
halkan ayayna ka bilaabmaysaa Jawaabta Su’aashaa
aadka u muhiimka ahi. Dhamaanteen waxaan aqrinaa
Aayaat Aayaatka Allaah casaa wajalaa ka mid ah bal
Aayaatan waxaa dhacda in lagu qurxiyo Golayaasha
qaarkood ama Gidaarada Guryaha qaarkood waana
Hadalka Allaah tacaalaa.
{Tan Wuxuu amray
Allaah tacaalaa hadii aan Allaah ugu hiilino
raacitaan Diintiisa ah oo aan ku toosnaano oo fidino
Dacwadeeda oo ugu yeedhno Ummadaha kale soo
gelitaanka Diintan oo aan ku jihaadno Cadawgiisa oo
ujeedada aan taas ka leenahay tahay Allaah dartiis
uun, hadaan sidaas samayno Allaahna waa inoo
hiilinayaa} waxaad arkaysaa Boodhadh lagu qoray
Aayaatan oo lagu qoray Khad Dahabka oo kale ah oo
qurux badan Khad Ruqca ah mid Faarasi ah iwm oo
dabadeedna la sudho Gidaarada, waxaana ah wax aad
looga xumaado in ay Aayatanu noqotay mid Gidaarada
lagu qurxiyo ay se ka madhan tahay ku quruxinteeda
Quluubta Muslimiintu, ma dhacdo in aan dareeno waa
Maxay ujeedada Allaah tacaalaa ka leeyahay Aayatan!
sidaas darteed ayaa Wuxuu noqday Wadciga Caalamka
Islaamku Maanta mid ku sugan xasilooni daro iyo
qalaq aan loo helin wax lagaga baxo ama Xal ah iyada
oo uu Xalku ku xusan yahay in badan oo Aayaatka
Quraanka Kariimka ah ka mid ah, Aayaatan aan kor ku
xusnayna waxay ka mid tahay Aayaatahaa.
Hadii aan
xusuusinay Muslimiinta Aayaatan waxan u malaynayaa
in aan arintu u baahanayn sharax wayn iyo cadayn ee
uun ay tahay xusuusin oo keli ah, Xusuustuna waxay
anfacdaa Mu’miniinta uun, dhamaanteen waxaan
ognahay inshaa Allaah in Hadalka Allaah tabaaraka
watacaalaa, hadaad Allaah u hiilisaan ay tahay
Shardi Jawaabtiisuna tahay {íäÕÑßã} waa idiin hiilin,
siday u tahay Shardiga ah hadaad wax cuntaan,
cabtaan iwm Jawaabteed waydin noolaan ama hadaydaan
waxba cunin, cabin iwm maxaa dhacaya? Waydin dhiman
weeye Jawaabtu, aad iyo aad sidaas oo kale weeye
macnaha Aayaatan, Mafhuumku Wuxuu yahay sida
ay yidhaahdaan Asal raacu Mafhuumka ka gedisan,
hadii aydaan Allaah u hiilin isna idiin hiilin maayo,
kaas weeye Waaqica ay Maanta Muslimiintu ku sugan
yihiin. Cadaynta Aayaatanu waxay ku timi Sunnaha in
badan oo ah Nusuus Sharci ah, gaar ahaan ka mid ah
Xadiithyada Nebiga, waxana la ogyahay oo aan wax
wayn ahayn in Allaah aanu ula jeedin in aan u
hiilino, in aan ugaga hiilino Cadawgiisa
Ciidamadeena iyo Maraakiibteena iyo Xoogeena Maadad
ahaaneed, maya maaha sidaas, Allaahna casaa wajalaa
wuu ka adag yahay Arimihiisa umana uu qabo baahi in
ay cidi u hiiliso hiilin Maadi ah, Arintanu waa mid
layska wada yaqaanaa oo sharxaad uma baahna, sidaas
darteed ayuu yahay macnaha, een in aad
raacdaan Xukumada Allaah iyo Shareecadiisa taas ayaa
ah u hiilinta Allaah tabaaraka watacaalaa.
Ma oofiyeen
Muslimiintu Shardigan oo ma ku dhaqmeen
Hadaba hada miyay
ku kaceen Muslimiintu Shardiga kan? Miyay ku kaceen
Waajibkan ugu horayn? Dabadeedna waa Shardi lagu
xaqiijinaayo Hiilinta Allaah ee Muslimiinta tan
labaad? Jawaabta mid kasta oo idinka mid ahi waxa
weeye kuma kicin Muslimiintu in ay u hiiliyaan
Allaah casaa wajalaa, waxaana doonayaa in aan xuso
halkan Kelmed, hadana xusuus ahaan ee maaha tacliin
ahaan ugu yaraan qaar inta halka joogta, in guud
ahaan Muslimiintu Maanta ay iskaga jeesteen Aqoonta
ama ogaanshaha Diintooda iyo inay bartaan Axkaamta
Diintooda, markaa intooda badani waxba kama
yaqaanaan Islaamka, kuwa badan ama in badan oo ka
mid ahina haday wax ka bartaan Islaamka waxa ay
bartaan maaha Islaam xaqiiqi ah ee waxay bartaan
Islaam Munxarif ka ah ama ka leexsan kii uu ku
sugnaa Rasuulkii Allaah sala Allaahu calayhi
wacalaa Aalihii
wasalam iyo Asxaabtiisii sidaas darted Hiilka
Allaah ee loogu balanqaaday cidii Allaah u hiilisa
Wuxuu ku xidhan yahay inuu Aqoon u leeyahay Islaamka
ugu horayn, Aqoon saxeex ah sida ku yimi Quraanka
iyo Sunnaha dabadeedna ku camal falo isaga tan
labaad, waayo hadii kale Aqoontaasu isaga ayay Dhib
ku noqonaysaa siduu yidhi tacaalaa, {kuwii
Allaah iyo Diintiisa rumayayow maxaad u tidhaahdaan
khayrka oo ugu dhiiri gelisaan idinka oo aan idinku
samaynayn oo aad u nahyidaan sharka oo uga fogaysaan
Naftiina idinka oo Gacmaha kula jira oo ku sifaysan,
miyay ku haboon tahay Xaaladan xumi Ruuxa Mu’minka
ah, Allaah xagiisa waxaa ugu Cadho iyo Karaahiyo
badan in Adoonku yidhaahdo wax aanu samaynayn,
sidaas waxaa la rabaa inuu kan khayrka amrayaa noqdo
kan ugu horeeya ee ku dhaqma, kan sharka ka
digaayaana ama nahyiyayaana uu noqdo kan ugu horeeya
ee ka fogaada }
Hadaba
markay sidaas tahay arintu waxaynu u baahan nahay in
aan barano Islaamka iyo inaan ku camal falo Islaamka,
markaa waxaan doonayaa in aan xuso sidaan hada idhi
waxa weeye in sida caadada ah Dadyowga Muslimiintu
Maanta ay dusha ka saaraan Canaanta oo dhan sababta
keentay waxan ku daxalaystay Muslimiinta dhamaan ee
ah Duli iyo Ceeba Madaxdooda, inay Canaanta dusha ka
saaraan Canaanta oo dhan Madaxdooda ee aan u
hiilinayn Diintooda, waxaana ah wax laga xumaado
inay sidaas yihiin Madaxdaasu, uma ay hiilinayaan
Diintooda uma ay hiilinayaan Muslimiinta ay
duleeyeen kuwa Gaalada ugu waawayn ee ah Yuhuuda iyo
Nasaarad iyo qayrkoodba, waa kaa curfka taagan
Maanta Muslimiinta dhexdooda, in dusha laga saaro
Canaanta canaanta oo dhan Madaxda iyada oo sidaas
tahay! Ayaad waxaad moodaa in aan Shacabku waxba ku
lahayn Canaanta ay ujeedinayaan Madaxda! Xaqiiqaduna
waxay tahay in Canaantanu dusha ka saran tahay
dhamaan Ummada mid Madax ah iyo mid Madax loo
yahayba ee maaha kuwaas oo qudha, bal halkaa waxaa
jira Koox ka mid ah kuwaa canaananaya Madaxda
Muslimiinta sababta ah in ay ku kici waayeen in ay
dabaqaan Axkaamta Diintooda, wayna ku gar leeyihiin
Canaantan, laakiin! Iyaga laftoodu waxay khilaafeen
oo baal mareen Hadalka Allaah tacaalaa: {Åä
ÊäÕÑæÇ Çááå} waxaan u jeedaa waa isla
Muslimiinta canaananaya Madaxda ee marka ay iyaga
Canaanta ku koobayaan oo ku gaar yeelayaan waxay
khilaafeen Axkaamta Islaamka,
Markay doonayaan
inay maraan Dariiq ay ku bedelaan Wadcigan
tiiraanyada leh ee ku habsaday Muslimiinta ay u
maraan Dariiq khilaafsan Dariiqii Rasuulka sala
Allaahu calayhi wacalaa Aalihii wasalam, waa marka
ay iclaaminayaan oo ay Gaalaysiinayaan Madaxda
Muslimiinta taas ugu horayn! Oo hadana ay
iclaaminayaan in laga horyimaado oo daacadooda laga
baxo tan labaad! Oo ay halkaa ka dhacdo fidnad Indha
la’aan, Maqal la’aan iyo Hadal la’aan ah oo ay ku
gaysteen Gacmahooda Muslimiintii Naftoodu, iyada oo
ay Muslimiintii qaarba qaar ka goosteen oo ay kala
baxeen, waxaana ka mid ah kuwaa aan tilmaamay iyaga
ee u malaynaaya in bedelista Wadcigan Dulinimada ah
ee ku habsaday Muslimiinta in lagu bedeli karaayo
Madaxda oo daacadnimadooda laga baxo, dabadeedna
iskuma taagto arintu Mushkiladan oo keli ah ee way
sii balaadhataa sii balaadhataa ilaa uu noqdo
khilaafku mid dhexdooda yimaada Muslimiinta Naftooda!
Oo uu noqdo kii Madaxda ahaa isagu mid debeda ka ah
khilaafkan dambe.
Wuxuu
ka bilaabmay khilaafku iyada oo ay buunbuuniyeen oo
xagjirnimo ku muujiyeen qaar Islaamiyiinta ahi
daawaynta Waaqican xanuunka badan inay laabud tahay
in lala dagaalamo Madaxda Muslimiinta si loo
hagaajiyo Wadcigan! In yar ka dibna waxay arintiiba
isu rogtay in Muslimiintaasu ay is qabsadeen oo is
khilaafeen Muslimiin kale oo u arka in daawaynta
Waaqican xanuunka badani aanay ahayn Madaxda oo u
daacadnimadooda laga baxo in kasta oo qaar badan oo
ka mid ahi istaahilaan in laga baxo! Sababta oo ah
wax kuma xukumaan wixii Allaah tacaalaa soo dejiyay,
hase yeeshee miyay noqonaysaa daawadu sida ay ku
andacoonayaan Dadkaasu, miyay noqonaysaa suulinta
waxan Muslimiinta haleelay ee ay gaadhsiiyeen
Gaaladu in aan ka bilowno in aan Maxkamad saaro
Madaxda Wadamada Islaamka ee Muslimiinta ah? In
kasta oo aan qaarkood u ictibaari karo Muslimiin
Guqraafi ahaan (Geographicaly) uun sida la yidhaahdo
Waqtigan hada ah.
Dhibtan si
aan wax uga qabano xagee ka bilownaa?
Halkan ayaanu
leenahay anagu, (Waxaa waraab geeyay Sacad,
Sacadna waa iska hulaaban yahay maaha sidaa Sacadow
in loo waraabiyo Geela)waxaan shaki ku jirin in
mowqifka Cadawga Islaamku uu yahay mid soo jireen ah
waana Yuhuuda, Nasaarada iyo Mulxidiinta ku sugan
debeda Wadamada Islaamka ayaa ah kuwa aad uga wax
yeela badan shaki la’aan qaar Madaxdaa aan tix gelin
oo yeelin rabitaanka Muslimiinta ee ah inay ku
xukumaan wixii Allaah soo dejiyay, markaa Maxay
yeeli karaan Muslimiintaasu? Waxaan u jeedaa daraf
ama dhinac iyaga ka mid ah waana kuwa iclaaminaaya
in lala dagaalamo Madaxda ka mid ka ah Muslimiinta,
Maxay kari karaan inay samayaan kuwaasu hadiiba ay
ahaan lahayd in laga baxo Madaxdu Waajib ka hor
intaynaan bilaabin in aan hagaajino Nafaheena inagu?!
Sidii uu ahaa daawayntii uu ku bilaabay isaga
Rasuulku sala Allaahu calayhi wasalam, kuwaas ma
kari karayaan inay wax samayaan haba yaraatee,
Waaqica aan ku jirnaana waa Daliilka ugu wayn taas,
iyada oo ay daawaynta ay raacayaan oo ah inay ku
bilaabaan la dagaalanka Madaxda Muslimiinta aanu
dhalayn Midhaha laga rajaynaayo
Waayo
Ciladu waxa weeye sidaan hada idhi maaha Madaxda oo
keli ah bal iyo kuwa la xukumona. Hadana waxaa la
gudboon dhamaan inay Nafahooda hagaajiyaan,
Hagaajintaasuna waxay leedahay Baxas kale oo aanu ka
hadalay marar badan kuna celcelinay waxaana ka hadli
doonaa goordhow inshaa Allaah. Hada waxaa muhiim ah
Muslimiintu dhamaantood waxay isku waafaqsan yihiin
inay Xaaladoodu aad u liidato oo Dhibta haysataa
badan tahay bal Dulinimada iyo Ceebta ay Maanta ku
sugan yihiin maaha mid weligeed soo martay Islaamka,
hadaba si aynu wax uga qabano xagee ka bilownaa? Ma
waxa aynu ka bilownaa la dagaalanka Madaxda
Muslimiinta?! Mise Wuxuu noqonayaa bilowgu la
dagaalanka Gaalada dhamaan Wadan kasta?! Mise Wuxuu
noqonayaa bilowgu la dagaalanka Nafta xumaanta ku
farta? Halkan ayaa ah waajib in laga bilaabo taas
waayo Nebigii sala Allaahu calayhi wacalaa Aalihii
wasalam Wuxuu ka bilaabay hagaajinta Nafaha Dadkii
Muslimiinta ee loogu yeedhay Bilowgii Dacwada
Islaamka sidaan soo xusnay Hadalkan horaantiisii.
Waxay
ka bilaabantay Dacwadu Makka hadana waxay u
wareegtay ilaa iyo Madiinah, hadana waxaa
bilaabantay is tuur tuurkii Gaalada iyo Muslimiinta
iyo hadana Muslimiintii iyo Ruum iyo hadana
Muslimiintii iyo Faaris iwm! Sidaan nidhi hada
Taariikhdii baa Nafteedii dib isu soo celisay,
markaa hada waxaa la gudboon Muslimiinta oo ay tahay
in ay Allaah u hiiliyaan si ay u daawayaan Waaqican
xanuunka badan, ee maaha inay ka daawayaan dhinac
aan dhalayn Midhihii laga rajaynaayay isaga, waa
hadii ay kari karaan inay ku kacaan ee, muxuuna
yahay Dhinacaasu? Waa la dagaalanka Madaxda ee wax
ku xukumaaya waxaan Allaah soo dejin! Taas ugu
horayn, sidaan hada idhi waxaa laabud ah in aan
halkan in yar isku taagno, waxaana leeyahay ma kari
karo Maanta in lala dagaalamo Madaxda waxayna tahay
taasu in Madaxdaasu haday ahaan lahaayeen Gaalo sida
Yuhuuda iyo Nasaarada ma kari karaan Muslimiintu
Maanta in ay la dagaalamaan Yuhuuda iyo Nasaarada?
Jawaabtu: waa
maya, markaa arintu waxay tahay aad iyo aad siday
ahaayeen Muslimiintii hore Waqtigii Makka, waxay
ahaayeen kuwa jilicsan oo daciifiin ah oo la
dulaysan jiray dhinac walba lagala dagaalamaayay oo
la laynaayay, waayo?! Waayo waxay ahaayeen kuwa
daciif ah oo aan lahayn wax Xeelad ah iyo wax xooga
toona oo aan ahayn Iimaanka ku sugnaa Laabahooda
sababta ah in ay raaceen Dacwadii Nebigooda sala
Allaahu calayhi wacalaa Aalihii wasalam,
raacitaankan iyo inay u sabreen dhibkii lagu hayay
ayaa ahaa kii dhalay Midhihii la filaayay ee aynu
inaku Maanta hiigsanayno, hadaba waa maxay Wadada
aan ku gaadhi karayno Midhahaas? Waa isla Wadadii uu
maray Rasuulku calayhi salaatu wasalaam maca
Asxaabtiisii karaamada lahayd. Markaa Maanta ma kari
karaan Muslimiintu inay la dagaalaamaan Gaalada
Baadinimadooda kala gedisan ee maxaa la gudboon?
Waxaa
la gudboon inay rumayaan Allaah iyo Rasuulkiisa si
dhab ah, hase yeeshee Muslimiintu Maanta siduu yidhi
Rabiga Caalamiinku, {hase yeeshee intooda badani ma
garanayaan} Muslimiintu Maanta waa magac ee maaha
Muslimiin dhab ah! Waxaan idiin malaynayaa inaad ila
dareensantihiin ujeedada diidmadatan, hase yeeshee
waxaan idin xusuusinayaa hadalka Allaah tacaalaa ee
ah.
{Waxaa foosay oo liibaanay
Mu’miniinta oo ah kuwa Allaah rumayay oo rumayayna
Rasuuladii Allaah soo diray ee Salaadooda u guta si
khushuuc leh oo Qalbigoodu joogo oo og in uu Allaah
tacaalaa hor taagan yahay, taas ayaa Qalbiga ku
degaysa oo Naftu ku xasilaysaa dhaqdhaqaaqiisuna ku
degi oo jeed jeedsadkiisa iyo dhaqdhaqaaqiisuba ku
joogsan isaga oo aadaab isu taagaaya Allaah hortiisa,
ee ka jeedsada oo iska dhaafa Hadalka aan khayrka
iyo faa’iidada tooni ku jirin, ee ka bixiya
Xoolahooda Zakada oo u bixiya sidii Allaah amray
siiyana cidii uu u amray in la siiyo, ee ka ilaaliya
Ferjiyadooda Xaaraanta yacni Sinada, oo aan ahayn
kuway is qabaan ama ay leeyihiin lahaansho kaamil
ama buuxda taas kuma eedaysana, hadaba cidii doonta
wax ka baxsan kuwa ay is qabaan ama cida ay
leeyihiin kuwaas baa ah kuwa xadgudbay oo Daalimiin
ah ku xadgudbay wixii Allaah ka xaaraamayay oo ku
dheereeyay wixii Allaah ka xaaraamayay } xadgudbay
yacni Daalimiin ah
Hadii aan markaas
soo qaadano Sifooyinkan oo keli ah oo aynaan u
dhaafin Aayaatkan ay ku jiraan Sifooyinkanu ilaa iyo
Aayaat kale oo lagu xusay qaar Sifaatka Mu’minka ee
aan lagu xusin Aayaatkan oo dhamaantoodba ku soo
biya shubanaaya ku dhaqanka Islaamka, markaa ciday
ku xaqiijisanto oo ku dhabowdo Sifaatkan lagu
sheegay Aayaatkan aan hada soo aqrinay iyo Aayaatka
kale, kuwaas ayaa ah kuwii uu yidhi Allaah casaa
wajalaa ee ku sheegay iyaga, {waa kuwa ku
sifoobay Sifaatkaas ayaa dhab ahaantii ah Mu’miniin
waayo waxay ku kulmiyeen Nafahooda Islaamkii iyo
Iimaankii, Camalkii Baadinka ahaa iyo kii Daahirka
ahaa, Aqoontii iyo Camalkii, gudashada Xuquuqda
Allaah iyo Xuquuqda Adoomaha, Allaah tacaalaa Wuxuu
ka hormariyay Camalka Qalbiyada waayo waa Asalka
Camalka Xubnaha wayna ka sii mudan tahay waxaana ku
sugan Daliilka in Iimaanku kordho oo naaqusmo, Wuxuu
ku kordhaa falista Daacadaha wuxuuna ku naaqusmaa
falista wixii taas ka soo horjeeda }
Markaa
ma aynu nahay Mu’miniin dhab ah?! Jawaabtu waa maya,
hadaba markaa Walaalayaal waxba ha is wareerinina!
Waxaynu nahay Maanta kuwa tukada oo Musaliyiin ah,
sifadatan uu Allaah ku sheegay Aayaatkii aan hada
soo aqrinay: hadaba ma nahay kuwa, khushuucsan
markay Salaada tukanayaan? Kama aan hadlaayo Qof,
Labo, Shan, Toban, Kun, Laba Kun, maya, waxaan ka
hadlayaa ugu yaraan Muslimiinta is waydiinaaya waa
Maxay Xalka lagu daawaynayo Dhibtan ku habsatay
Mu’miniinta? Uma aan jeedo kuwaa Muslimiinta ah ee
iskaga dhex jira Lahwiga ee Faasiqiinta ah ee aan
wax dan iyo heela toona ka lahayn Aakhiradooda ee ay
uun ay khusayso oo ku mashquulsan Shahwaatkooda iyo
Caloolahooda, maya waxaan ka hadlayaa Muslimiinta
tukata ee Musaliyiinta ah, markaa ma yihiin kuwaas
Muslimiinta ahi kuwa ku sifoobay Sifaatkan lagu
sheegay horaanta Suuratu Almu’minuun? Jawaab:
Jamaacad ahaan, Ummad ahaan waa maya. Hadaba: waxaad
rajaynaysaa in aad badbaado Dariiqeediina ma aadan
marin, Doontuna kuma orodo Dhulka korkiisa
Waxa laabud
ah in la qaato sababaha Sunnanka Sharciga ah
Markaa
waxaa laabud ah in la qaato sababaha ah ee ka mid ah
aad iyo aad Sunnanka Sharciga ah ka dibna Sunnanka
Koowniga ah si uu inoo ka qaado Rabanaa casaa
wajalaa Dulinimadatan
inagu
daxalaysatay dhamaan. Anigu waxaan sheegay
Sifooyinka ka mid ka ah Sifaatka Mu’miniinta ee lagu
sheegay horaanta Suuratatan, laakiin waxaa jira
Xadiithyo Nabawi ah oo aanu xusuusino Walaalahayo
weligayoba oo lagu sheegay Xaalka ay ku sugan yihiin
Muslimiintu Maanta, iyagu hadii ay xusuusan
lahaayeen Xadiithkan waxay ku noqon lahayd Caar
iyaga in ay is waydiiyaan muxuu inoogu habsaday ama
muxuu inoo haleelay Duliganu?! Waayo iyagu waxay ka
qafilmeen oo aanay ogayn in ay khilaafeen Shareecada
Allaah, Xadiithyadaa waxaa ka mid ah Hadalkiisa
calayhi salaatu wasalaam, [Hadii aad wax ku
kala iibsataan Ciinada oo ah nooc ka mid ah Ribada
laakiin Muslimiintu ay iska xalaalaystaan iyagoo
magaca bedelaaya, oo uun qabsataan Dabada Lo’da
yacni aad ku mashquultaan Xoola dhaqasho oo aad
ilowdaan Waajibaadkii idinka saaraa Diinta, oo ku
raali noqotaan Beer falasho yacni Beer falis, Xoola
urursi oo ah wax Beri iska burburaaya oo aydaan ku
waarayn aad kaga mashquultaan Aakhiradiina, oo aad
ka tagtaan oo iska daysaan Jihaadka loo gelaayo
Allaah dartii, arimahaas oo dhami waa tusaale ee
maaha kuwa keli ah ee ay sakradeen Muslimiintu,
markaad yeeshaan sidaas Allaahna subxaanahu
watacaalaa Wuxuu idinku salidayaa Dulinimo aanu
idinka dul qaadayn ilaa aad ku noqotaan Diintiina]
Xadiithkanu
Waxan ka hadlay in badan oo aad iyo aad u badan
waxaan kaga hadlay Munaasibado, waxaana hada isku
taagayaa oo keli ah Hadalkiisa calayhi salaatu
wasalaam, Ciinadu waa nooc ka mid ah Camalada Ribada
ah, mana aan doonaayo inaan sii dhex galo hada taas,
ee waxaan leeyahay miyuu idinku jiraa mid ka jaahil
ah inay Muslimiintu ku macaamilaan noocyo Ribada ka
mid ah iyo Baanankan Ribada qaata ee meel kasta oo
Wadanka ah ka jira dhamaan Wadamada Islaamka oo ay
ictiraafsan yihiin oo og yihiin dhamaan Xukuumadaha
ka taliya Wadamad Islaamku. Waxaan ku noqonayaa oo
odhanayaa maaha oo keli ah Madaxda ee bal kuwa la
xukumona ama aan idhaahdo Shacabka ee waayo kuwaa la
xukumaa waa kuwa la macaamilaaya Baanankan waana
kuwa hadii lala falanqayo oo la yidhaahdo iyaga:
Waxaad ogtihiin
inay Ribadu xaaraan tahay arintuna siduu yidhi
calayhi salaatu wasalaam, [Dirham Riba ah oo
uu Qofku cuno ayaa xaga Allaah casaa wajalaa kaga
daran ama kaga adag lix iyo sodon goor oo Zina ah –
waxaa xusid mudan in aan loo qaadan halkan in Zinadu
sahal tahay bal Zinadu waa Denbi aad u wayn Qofkuna
uu ku mudanaayo Cadaab aad u xanuun badan, laakiin
halkan waxaa looga jeedaa Xumaanta wayn iyo Denbiga
wayn ee ku jira Ribada] hadaba iyada oo ay sidaas
tahay maxaa Walaal aad ugu macaamilaysaa Ribada?!
Wuxuu ku odhanayaa maxaad dee hadaa rabtaa in aan
samayno, waxaanu rabnaa in aan noolaano ee!! Markaa
hadaba Cilaaqadu lam laha cilaaqad Madaxda ee waxay
la leedahay cilaaqad Madaxda iyo kuwa la xukumoba
ama Shacabka, kuwa la xukumo sida arintooda
xaqiiqadeedu tahay waxa ku haboon kuwaa sidoo kale
kuwa Madaxda ah, sida ay yidhaahdaana: “ Dirxiga ku
jira Khalka isaga ayuu ka yimi isaguuna ka mid yahay”,
Madaxdaasu inkagama soo degin Xidigta la yidhaahdo
Mariikh!! Ee inaga ayay inaga soo dhex baxeen waana
inaga mid, markaa hadii aynu doonayno in aan
hagaajino Owdaacdeena waa in aanay taasu noqon in
aan iclaamino Dagaal bilaa macna ah oo aan ku qaadno
Madaxda oo aynu ilowno Nafteena iyada oo ay
Mushkiladu inaga inaka timi oo ay inaga mid tahay
iyada oo ay Mushkiladu ka jirto Aduunka Islaamka oo
dhan
Waa in ay Muslimiintu ku noqdaan Diintood
Sidaas
darted waxaanu ku waaninaynaa Muslimiinta in ay ku
noqdaan Diintooda, waana inay dabaqaan waxay ka
ogaadaan ama ka bartaan Diintaa, Maalintaas ayaa ay
dhacaysaa, {Maalintaas ayay ku farxi doonaan
Mu’miniintu Hiilka Allaah u hiiliyo iyaga} dhamaan
Mushkiladaha jira Maanta ee ay u xamaasadaysan
yihiin Dhalinyarada qaar oo ay leeyihiin maxaa la
qabtaa?! Hadii aan odhan lahayn waxa Dhinacyadeen ah
Musiibo ee ku habsatay Aduunka Islaamka iyo Aduunka
Carabta! Waana qabsashada Yuhuuda ee Falastiin ama
odhan lahayn Dagaalka ay kula jiraan Saliibiyiinta (Christans)
Ereteria, Somalia, Bosnia iyo iyo ilaa aakhirkeeda
Wadamada la wada yaqaano. Mushkiladahan oo dhan ma
suura gelayso in lagu daawayo Caadifad ee waa in
lagu daaweeyo Cilmi iyo Camal, {Waxaad ku tidhaahdaa
samaya ama fala, waana arkayaa Allaah Camaladiina,
sidoo kale waxaa arkaaya Camaladiina Rasuulkiisa iyo
Mu’miniintuba, waxaana laydiin celinayaa xagiisa
Allaaha og wixii maqan ama qarsoon iyo waxa muuqdaba
ama jooga, wuuna idiinka warami doonaa markaas
waxaad fali jirteen ee ah khayr iyo sharba markaa
Taxdiirtan iyo Waciidkan adag waxay ku socotaa cida
ku sii socota}
Hada
aan isku taagno Bartan, ku dhaqanka Islaamka Maanta
ee Saaxada Islaamka Wuxuu leeyahay Wejiyaal badan oo
aad u badan iyo Jamaacado iyo Xisbiyaal kala gedisan,
sida xaqiiqada ahna Xisbiyadanu waxay ka mid yihiin
Mushkilada Aduunka Islaamka ee sii waynaanaysa,
Mushkiladu way ka badan tahay siday qaarkood u
arkaan, qaarkood waxay arkaan in Mushkiladu tahay
qabsashada Yuhuuda ee Falastiin, Mushkiladuna waxay
tahay wixii aan hada soo sheegnay ee maaha la
dagaalanka Gaalada ee Wadama badan oo Islaam ah iyo
Ahalkooda- maya. Anagu waxaanu leenahay: Mushkilada
wayni wayni waa kala qaybsanaanta Muslimiinta,
Muslimiinta Naftoodii baa u kala qaybsan Shiicado
iyo Axsaab taas oo khilaafsan Hadalka Allaah
tabaaraka watacaalaa,
{Ha ka mid
noqonina Mushrikiinta kuwii ku kala tegay Diintooda
oo ku kala qaybsamay iyada oo ay Diintu tahay mid
keli ah waana Caabudaad oo aan loo badhax yeelin
Allaah kelidii, waxayna noqdeen Kooxo mid waliba ku
heelan tahay u hiilinta Baadilka ay haystaan, Koox
kasti wixii ah Culuum ee khilaafsan Culuumtii
Rasuulada ayay ku faraxsan yihiin oo ay u xukumayaan
Nafahooda in uu Xaqq yahay iyo in qayrkood ku sugan
yihiin Baadil, arintana waxaa ugu sugan Muslimiinta
Digniin in aanay ku kala tegin oo u qaybsamin Kooxo,
oo Koox waliba ku tacasubto wixii ay haystaan ee
Xaqq iyo Baadilba ah, oo ay sidaas ku noqdaan kuwa
shabahay Mushrikiinta xaga kala tegista iyo
Kooxaysiga, ee bal Diintu waa mid keli ah,
Rasuulkuna waa mid keli ah, Ilaahuna waa mid keli
ah}
Hadaba
hada Kooxaha Islaamka ah ee isku khilaafsan
Dariiqada lagu daawaynaayo Mushkiladan ay ka
ashkatoonayaan dhamaan Kooxaha Islaamku, waana
Dulinimada ku daxalaysatay Muslimiinta, iyo sidee
weeye Dariiqada lagaga bixi karaa? Hada waxa jira
Dariiqyo, Dariiqada Kowaadna: waa Dariiqa ku
dayashada mudan ee aan lahayn mid labeeya, waana tan
aanu ku yeedhno iyada had iyo jeer iyo weligayoba,
waxayna tahay in la fahmo Islaamka faham saxeex ah
iyo in la dabaqo fahamkaa saxeexa ah laguna rabayo
Muslimiinta Islaamkaa Saafiga ah, taas weeye
Sunnihii Rasuulku sala Allaahu calayhi wacalaa
Aalihii wasalam, sidaanu soo sheegnay ama sheegi
doono weligayoba, Rasuulkii Allaah Wuxuu ka bilaabay
Asxaabtiisii inuu ku hanuuniyo Iimaanka Allaah iyo
Rasuulkiisa Wuxuu baray Axkaamta Islaamka, waxayna
uga ashkatoon jireen isaga wixii ka soo gaadhay
Dulmiga Mushrikiinta iyo Cadibaadihii ay u
gaysanaayeen,
Wuxuuna ku amri
jiray in ay sabraan, Wuxuu ku amri jiray inay
sabraan! Tan waa Sunnaha uu Allaah ka leeyahay
Khalqigiisa in uu la dagaalamo Xaqqu Baadilka, in ay
la dagaalamaan Mu’miniintu Mushrikiinta iyo sidaas
oo kale, Dariiqada kowaad ee lagu daawaynaayo
arintan Waaqica ahna waxaa weeye Cilmi waxtar leh
iyo Camal wanaagsan, isla halkaa waxaa jira
Dhaqdhaqaaqyo iyo Dacwado kale dhamaantoodna waxay
ka siman yihiin in ay khilaafsan yihiin Dariiqada
Kowaad ee ku dayashada mudan ee aan lahayn mid ku
laba ah, waxayna tahay toodu in hada Islaamka Dhinac
layska dhigo! Xaga Waajibnimada fahamkiisa! Iyo xaga
Waajibnimada ku camal falkiisa isaga! Arintu hada
way ka wayntahay arintan! Waxayna tahay hada inaan
isugu
nimaadno oo ku
midowno la dagaalanka Gaalada!! Subxaan Allaah sidee
ayay u suura gelaysaa in aan la dagaalano Gaalada
Hub la’aan?!
Ma Hub la’aan baan ku dagaalanaa mise Hub?
Qof kasta oo leh
in yarna ha ahaatee wax Caqli ah wuu og yahay in
hadaanu haysan Hub Maadi ah aanu kari karin in uu la
dagaalamo Cadawgiisa hubaysan, maaha Hub Maadi ah oo
keli ah bal Hubab Maadi ah! Hadaba haduu doono in uu
la dagaalamo Cadawgiisaa hubaysan isaga oo aan
hubaysnayn maxaa lagu odhanayaa? Ma la dagaalan
adiga oo aan hubaysnayn? Mise isa soo hubay horta
dabadeedna dagaalan? Wax khilaaf ahi kuma jiro
Su’aashan in ay Jawaabtu tahay: is hubay dabadeedna
dagaalan, taasu waa dhinaca Maadiga ah, laakiin
Dhinaca Macnawiga ah arintu waa ka muhiimsan tahay
wax badan tan, hadii aynu doono in aynu la dagaalano
Gaalada, inooma ay suura gelayso in aynu kula
dagaalano Gaalada in aan Dhinac iska dhigno Islaamka,
waayo taasu waxay khilaafsan tahay wixii uu amray
Allaah casaa wajalaa iyo Rasuulkiisu Mu’miniinta
sida ku sugan sida Aayaat badan oo ay ka mid tahay
Hadalkiisa subxaanahu watacaalaa:
{Wuxuu ku dhaartay tacaalaa
Casriga oo ah sida loo badan yahay Habeenka iyo
Maalinta oo ah Waqtiyada Ficilada Adoomaha iyo
Camaladoodu dhacaan, in Insaanka oo dhami uu ku
sugan yahay khasaare aan ka ahayn Cida ku sifowda
Sifaatkan afarta ah: Tan kowaad: kuwa rumayay wixii
uu Allaah amray in la rumayo mana noqonayso Rumayntu
Cilmi la’aan bal waa farac ka mid ah oo aanay
dhamays tirmayn iyada oo lagaa helo maahee, Tan
labaad: fala Camala wanaagsan, kanu Wuxuu koobayaa
Ficilada khayrka ah dhamaantood mid daahir ah iyo
mid baadin ahba ee ku saabsan Xaqqa Allaah iyo Xaqqa
Adoomihiisa mid Waajib ah iyo mid Mustaxab ahba, Tan
saddexaad: Xaqqa oo laysugu dardaarmo oo ah Iimaanka
iyo Camalka wanaagsan yacni qaarkoodba waxay ugu
dardaarmayaan qaarka kale wayna isku dhiiri
gelinayaan oo is jeclaysiinayaan isaga, Tan afaraad:
waxay isugu dardaarmayaan in laysugu sabro Daacada
Allaah iyo ka sabirka Macsiyada Allaah iyo ku
sabirka Qadarada Allaah ee xanuunka badan, labada
arimood ee hore Wuxuu u dhamaynayaa Insaanku
Naftiisa, labada dambena Wuxuu u dhamaynayaa
qayrkiis, dhamaana afartaa arimoodna Wuxuu kaga
nabad gelayaa Insaanku khasaare, wuxuuna ku
guulaysanayaa Ribix aad u wayn}
Inagu
Maanta shaki la’aan waxaan ku suganahay Khasaare
waayo?! Waayo ma aynu qaadan Wuxuu Allaah casaa
wajalaa ku sheegay ee ah ka reebitaanka markuu
leeyahay: inagu hada waxayn leenahay Allaah
ayaan Aaminay iyo Rasuulkiisii, hase yeeshee!
Markaynu ugu yeedhno Muslimiinta is koox kooxeeyo ee
Qolaba meel isku urursatay ee isku bahaysta
khilaafida Dacwada Xaqqa ah, markaynu ugu yeedhno ku
noqoshada Kitaabka iyo Sunnaha, waxay odhanayaan
taas aynu Dhinac hada iska dhigno! Arintu waa ay ka
wayntahay! Oo waxa hada taagan in aan la dagaalano
Gaalada! Waxaanu leenahay ma Hub baanu kula
dagaalanaa mise Hub la’aan?! Waxaa labud ah inaan
haysano laba Hub,
Hubka
kowaad: waa Hubka Macnawiga ah, waxayna leeyihiin
hada Dhinac inaga dhiga Hubka Macnawiga ah! Oo qaata
Hubka Maadiga ah! Hadana ma jiro Hub Maadi ahi!!
Waayo kanu maaha mid aan kari karo sababta oo ah
Wadciga aan ku suganahay hada oo ina xukumaya, maaha
oo keli ah Gaalada ina kaga hareeraysan Dhinac kasta
bal iyo Madaxda qaarkeed ee ina xukuma! Markaa maynu
kari karayno Maanta iyada oo aynu Sanka kaga
tolanahay in aan qaadano ku diyaar garowga Hubka
Maadiga ah, kan ma kari karayno- waxaanu leenahay:
waxaanu doonaynaa in aan ku dagaalano Hubka Maadiga
ah! Taasna ma jirto Dariiq loo maraa, Hubkii
Macnawiga ahaana ee Gacanteena ku jiray:
{Baro oo ogow in
aanu jirin Ilaah xaqq lagu caabudaa oo aan ahayn
Allaah subxaanahu watacaalaa, waxaa laabud ah in
Garashada ama Cilmiga taas ay ku degto Qalbiga oo ku
sugnaato macnuhuna waxa weeye wixii lagaa dalbaday
Garashadeed dhamaystirkiisu waxa weeye ku Camal
falka wixii lagaa dalbay. Cilmigan uu Allaah amrayna
waxa weeye Cilmiga Towxiidka Allaah yacni keliyaynta
Allaah, wuxuuna ku yahay Fard Alcayn Insaan kasta
mana ka dhacaayo Cidna Ciduu doono ha ahaadee bal
dhamaan waa lagu qasban yahay, Dariiqa loo maraayo
Aqoonta in aanu jirin Ilaah xaqq lagu caabudaa oo
aan ahayn Allaah way fara badan tahay waxaana ka mid
ah bal ugu wayn: Tan kowaad: inaad ku tadaburto oo
fahamto Magacyadiisa iyo Sifaatkiisa iyo Ficiladiisa
muujinaaya Dhamaanshihiisa, Waynaantiisa iyo
Jalaalkiisa
Tan labaad: Aqoonta in uu isagu
tacaalaa keli ku yahay Abuuritaanka iyo Tadbiirta,
markaas Wuxuu ku ogaanayaa taas inuu keli ku yahay
Ilaahnimada, Tan saddexaad: Aqoonta inuu isagu keli
ku yahay Bixinta Nicmooyinka Daahirka ah iyo
Baadinkaba, Diin ahaaneed iyo Duni ahaaneedba, waayo
taas waxay keenaysaa oo waajibinaysaa in Qalbigu ku
tacaluqo isaga oo jeclaado, Tan afaraad: waxaanu ka
aragno oo ka maqalo ee ah Ajar iyo Sawaab
Owliyadiisa ku hawlan Keliyayntiisa ee ah Hiil iyo
Nicmooyin degdeg ah iyo Ciqaabistiisa Cadawgiisa u
shiriik yeela, tanu waxay keenaysaa Aqoonta ah inuu
tacaalaa yahay kelidiis kan mustaxaqa ah Caabudaad
oo dhan.
Tan Shanaad:
Aqoonta owsaafta Wasanada iyo Andaada ee lala
caabuday Allaah ee laga dhigtay Ilaahyada iyo inay
yihiin kuwa dhinac walba ka naaqis ah oo aan u hayn
Naftooda iyo kuwa caabudayaba waxtar iyo waxyeelo
toona, Nolol iyo Geeri iyo Soosaaris toona, oo aanu
u hayn kuwa caabudaaya Hiil oo aan u keenayn Darad
Miisaankeed oo khayr ah ama shar ah ay ka celiyaan,
Aqoonta taas waxay waajibinaysaa aqoonta ah in aanu
jirin Ilaah xaqq lagu caabudo oo aan ahayn Allaah
iyo Baadilnimada wixii aan isaga ahayn, Tan lixaad:
in ay taas isku waafaqeen Kutubta Allaah, Tan
todobaad: in khaasada Khalqiga ee ah kuwa ugu
dhamaystiran Khalqiga Akhlaaq ahaan iyo Caqli ahaan,
Ra’yiyo ahaan, Sawaab ahaan iyo Cilmi ahaanba ay
yihiin Rasuulada iyo Nebiyaalka iyo in Culimada
Rabaaniyiinta ahiba ay uga marag kaceen taas.
Cilmiga
dabadeedna Camalka ilaa iyo Xuduuda aan kari karo
taas ayaanu leenahay si aad u fudud oo diidaysa taas
hada Dhinac inoo dhiga! Taas ayaan kari karaa
waxaana nalagu amray inaan ka tagno oo Dhinac iska
dhigno! Taas aan la kari karina waxaan leenahay:
waxaa Waajib ah in aan dagaalano!! Oo maxaanu ku
dagaalanaa?! Waa khasaaray labadiiba Huba dhamaan,
Hubkii Macnawiga ahaa ee Cilmiga ahaa waxaan
leenahay aan dib u dhigano! Waayo taas maaha
Waqtigeedii iyo Samankeedii!! Hubkii Maadiga ahaana
ma kari karo, markaas waxaynu ku noqonay sidaas
kharaab daciif ah labadii Huba ee Macnawiga iyo
Maadigaba.
Hadaynu ku noqono
Cahdigii hore ee Iftiinka lahaa waana Cahdigii
Rasuulka calayhi salaam ee hore, ma ahaayeen kuwa
haysta Hubka Maadiga ah? Jawaabtu waa maya, hadaba
muxuu ahaa Furaha ay Guusha ku heleen? Ma Hubka
Maadiga ah baa mise Hubka Macnawiga ah? Shaki kuma
jiro inuu ahaa Hubka Macnawiga ah, isaga ayayna ku
bilaabantay Dacwadu sida Aayaatan oo kale, markaa
waa Cilmiga wax kasta ka hor, waana Islaamka wax
kasta ka hor, dabadeedna aan dabaqno Islaamkaa ilaa
iyo Xuduuda aan kari karayno.
Waxaan
kari karaa in aan barano Caqiidada Islaamka ee
saxeexa ah dabcan, waxaan kari karaa in aan barano
Cibaadooyinka Islaamka, waxaan kari karaa in aan
barano Axkaamta Islaamka, waxaan kari karaa inaan
barano Suluukta Islaamka, Ashyaadan oo dhan dhamaan
iyada oo la kari karo Jamaahiirtii Muslimiintu
Xisbiyadooda kala gedisan iyo Kooxohoodu way diidan
yihiin iyada, Markaas ayaan intaan Codka kor u
qaadno leenahay waxaan rabnaa Jihaad, meeyey
Jihaadku? Maadaama aan Hubkii kowaad la’nahay,
Hubkii labaadna aanu Gacmaheena ku jirin?!!
Hadii aynu Maanta
helno Jamaacad Muslimiin ah oo isku Kutladaystay
Xaqqa iyo Islaamka saxeexa ah dabaqana dabaqaad
saxeex ah laakiin aan haysan Hub Maadi ah, kuwaas
waxaa u imanaaya amarkiisa tacaalaa ee Aayaata
macruufka ah.
{U diyaarsada
Cadawga Allaah iyo Cadawgiina yacni Gaalada ku
hawlan haligaadiina iyo inay baabi’yaan Diintiina,
wax kasta oo aad kari kartaan oo ah Awood caqliyeed
iyo mid badaneed iyo noocyada kala gedisan ee Hubka
iwm, ee idinka gargaaraaya la dagaalankooda, markaas
waxaa taas soo gelaaya noocyada Sanaacadaha ee lagu
sameeyo Hubka noocyadiisa kala gedisan iyo
Aalaatka,Madfacyada, Rashaashka, Bunduqyada,
Diyaaradaha, Gawaadhida dagaalka, Maraakiibta,
Qalcadaha, Dhufaysyada, iyo Qalabka kale ee laysku
difaaco
Iyo Siyaasada ay
ku horumarayaan Muslimiintu ee iskaga celinayaan
sharka Cadawgooda iyo barashada Tuurmada,
Dhiiranaanta iyo Deberaada, sidaas darted buu u
yidhi Nebigu sala Allaah calayhi wasalam, (Awoodu
waa tuurmada) Fardaha waxa Maanta bedelay Hubka
Casriga ah,waxaas oo dhan waxaad u diyaarsanaysaan
si uu idiinka argagaxo Cadawga Allaah iyo Cadawgiinu}
hadaynu haysan lahayn Hubka kowaad ee Macnawiga ah,
waxaa markaana inagu socda Khidaabka ama Hadalka
Diyaargarowga Hubka Maadiga ah, ma dagaalamaynaa
hadii aynaan haysan Hubka Maadiga ah?! Jawaabtu waa
maya waayo maynaan xaqiijin Aayaatan inagu amraysa
in aan diyaarsano Hubka Maadiga.
Bal hadaba ka
waran sidee baynu u dagaalami karaynaa inaga oo ka
fara madhan labadii Huba, Macnawigii iyo Maadigiiba?!
Maadigii hada ma kari karayno, Macnawigiise waa kari
karaa, Markaa:{Allaah tacaalaa kuma kalifo Qofna wax
Awoodiisa dhaafsiisan, Asal ahaan Amarka iyo Nahyiga
ama Diidmada Diintu ma aha arimo Qofka ku dhib ah
bal waa quudinta Ruuxa iyo daawaynta Jidhka iyo ka
ilaalin Dhibta, markaa Allaah Wuxuu ugu amray
Adoomaha Wuxuu ku amray Raxmad ahaan iyo Samafal
ahaan iyada }
Iyo Hadalkiisa tacaalaa: {Allaah
tacaalaa Wuxuu inagu amray in aan isaga ka cabsoono
oo ah in aan yeelo oo samayno Wuxuu inagu amray oo
dhan kana fogaano Wuxuu inaga reebay oo dhan,
wuxuuna taas ku xidhay in aan kari karo oo awoodno,
markaa Aayatanu waxay Daliil u tahay in Waajib kasta
oo Adoonku ku kici kari waayo ama samayn kari waayo
in laga dhaafaayo, haduu qaar samayo qaarna kari
kari waayona, in uu la imanaayo uun wixii uu kari
karay} markaa waxa aynu Maanta kari karaa waa Cilmi
Naafic ah yacni waxtar leh iyo Camal Saalix ah yacni
wanaagsan.
Geba Gebo
Waxaa
laga yaabaa in aan ku dheeraaday Jawaabtan in ka
badan intii loo baahnaa, hase yeeshee hada waan soo
gaabinayaa waxaana leeyahay: ma ay aha Dhibta
Muslimiintu tan Falastiin oo keli ah ee Walaalayaal
waxa weeye oo ah wax laga xumaado markaan isku daro
inxiraafyada ama leexashooyinka ku dhacay
Muslimiinta Maanta waxa weeye waxay khilaafayaan
Cilmigoodii Camal ahaan! Markaan ka hadlayno
Islaamka iyo Wadanka Islaamka ah, waxaan leenahay oo
u jeednaa: Dhulka Islaamku Wuxuu u yahay Wadan Qof
kasta oo Muslim ah, ma jiro wax faraq ah oo u
dhexeeya Carabiga iyo Cajamiga, ma jiro wax faraq ah
oo u dhexeeya Xijaasiga iyo Urduniga iyo Masriga iwm,
laakiin faraqyadanu Camal ahaan waa jiraan Maanta!
Maaha
oo keli ah Siyaasad ahaan oo taas wax lala yaabo
maaha weligeedba, laakiin waxay ka jirtaa
Islaamiyiinta dhexdooda! Tusaale ahaan waxaad
helaysaa qaar Ducaada Islaamiyiinta ah oo aad
ihtimaam u siinaaya Falastiin, oo aan hadana wax
ihtimaam ah siinayn waxa ku dhacaaya Muslimiinta
kale ee Dhulka kale. Tusaale ahaan markii dagaalku
ka dhex socday Muslimiinta Afqaanistaan iyo Ruushka
iyo Dabadhilifyadoodii Shuuciyiinta ahayd waayo?!
Waayo kuwaasu maaha Suuriyiin! Masriyiin! Iwm taas.
Markaa Dhibtu hada kuma koobna Falastiin oo keli ah,
bal waxay ku fidsan tahay Dhul Muslimiin ah oo badan,
markaa sidee baan u daawaynaa Mushkiladan guud?
Labada Quwadood ee Macnawiga iyo Maadiga, markaa tee
ka bilownaa?
Waa
in aan ku bilownaa wax walba ka hor waxa ugu
muhiimsan dabadeedna muhiimka ah gaar ahaan marka
kan ugu muhiimsani yahay ka la heli karaayo waana
Hubka Macnawiga ah, faham Islaamka faham saxeex ah
oo dabaq dabaqaad saxeex ah dabadeedna Hubka Maadiga
ah hadii la heli karaayo. Maanta waxa ah wax laga
xumaado waxa ka dhacay Afqaanistaan…Hubkii ay ku
dagaalameen Muslimiintu waa Hubka Maadiga ah ee ay
Muslimiintu kula dagaalameen Shuuciyiinta ma Wuxuu
ahaa Hub Islaami ah? Jawaabtu: waa maya, Wuxuu ahaa
Hub Reer Galbeedka Gaalada ah, markaa inagu hada
xaga Hubka Maadiga ah aad baan uga fognahay oo ma
haysano,
Hadiina aan dooni
lahayn in aan dagaalano oo aynu ahaan lahayn kuwa
Xooga ah xaga Quwada Macnawiga ah, oo aan doono in
aan ku dagaalano Hubka Maadiga ah waxaynu u
baahanahay in aan ka keensano Hubkaa Debeda ama aan
Lacag ka bixino ama caawimo ahaan laynoo siiyo ama
aan wax ku bedelano! Sidaad ogtihiina Siyaasada Reer
Galbeedku Maanta waxay ka dhigan tahay siday
tidhaahdo Maahmaahda Shacbiga ahi “ ii xoq aan kuu
xoqee”! Yacni ma jirto Dowlad Maanta xataa Lacag
kaaga iibinaysa Hubka ilaa aad ka tanaasusho Arimo
iyadu ay kaa rabto. Tanaasul samay Shacabyowhow
Muslimka ahi si aan kuu siino Hubka oo aad weliba
Lacagtiisana bixiso
Markaa
Walaalayaal arintu ma aha sidaynu moodayno in ay
tahay Xamaasad iyo Xaraarado Dhalinyaro iyo Kacdoono
ka dhigan Xumbada Saabuunta oo kacda dabadeedna
Dhulka gasha oo ku baaba’da oo aan ka tegin wax Raad
ah haba yaraatee! Ugu dambayntiina waxaan leeyahay
ilaa iyo halka Aayatu ku dhamaato, laakiin waan ku
celcelinayaa in aan Camalku waxba anfacayn hadaanu
ku salaysnayn Cilmi waxtar leh, Cilmiga waxtarka
lihina waxa weeye: “Allaah Wuxuu yidhi, Rasuulkii
Wuxuu yidhi”.
Musiibada
Caalamka Islaamku waa Musiibo khatar ah, waxaana
dhacaysa in qaarkiin diido Hadalka aan odhanaayo!
Musiibada Caalamka Islaamku Maanta way ka
khatarsantahay qabsashada Yuhuuda ee Falastiin!
Musiibada Caalamka Islaamku waxay tahay in ay ka
lumeen ama ka ambadeen Dariiqii toosnaa.ma ay garan
ama ma ay baran Islaamka ay isaga ku xaqiijismayso
Badhaadhahooda Dunida iyo tan Aakhiro labaduba.
Hadii
ay ku noolaadaan Muslimiintu Duruufaha qaarkood
Dulinimo oo ay Dhibi kaga timaado Gaalada iyo
Mushrikiinta oo la dilo oo la cadibo oo ay dhintaan
waxaan shaki ku jirin in ay ku dhinteen Badhaadhe
haba ku noolaadeen Dunida Dulinimo iyo Dhib loo
gaysto ee, laakiin Cidii ku noolaatay Xoog iyo
wanaag isagoo ka fog fahamka Islaamka siduu Allaah
casaa wajalaa doonaayo iyo Rasuulkiisuba isagu Wuxuu
ku dhimanayaa Shaqinimo iyo Hoog haba ku noolaado
Aduunka Badhaadhe muuqaal ahaan ee.
Markaa Allaah ha
idin barakayo ee Daawadu waa, Allaah xagiisa u
carara oo ku eerta! Daawadu waa Allaah xagiisa u
carara oo ku eerta! Allaah xagiisa u carara oo ku
eerta macnaheedu waxa weeye fahma Wuxuu Allaah yidhi
iyo wixii uu Rasuulkii Allaah yidhi kuna camal fala
oo samaya Wuxuu Allaah yidhi iyo wixii uu yidhi
Rasuulka Allaah. Taas ayaana ku dhamaynayaa
Jawaabtii.
Wabillaahi towfiiq
Waxaa
qoray oo turjumay:
Essa
Mohamoud
almutawaadic@hotmail.com